Η σημερινή ημέρα αποτελεί ένα σημαντικό ορόσημο για την Ελλάδα: Μετά από σχεδόν εννέα χρόνια κρίσης, βίαιης λιτότητας και πολιτικής αναταραχής, εξέρχεται από το υποτιθέμενο τρίτο πρόγραμμα διάσωσης. Αυτό θα ήταν πράγματι αλήθεια, αν δεν μιλάγαμε για την χώρα με το μεγαλύτερο δημόσιο χρέος στην Ευρώπη.
Οι ηγέτες της Ευρώπης είναι προφανώς πρόθυμοι να τελειώνουν με ένα ενοχλητικό επεισόδιο. Η κρίση χρέους που ξεκίνησε το 2010 υπογράμμισε όχι μόνο την οικονομική κακοδιαχείριση της Ελλάδας, αλλά και το πως η Γερμανία, η Γαλλία και άλλες χώρες του ευρωπαϊκού πυρήνα επέτρεψαν στις τράπεζές τους να δημιουργηθεί όλο αυτό. Η διάσωση της Ελλάδας ήταν μια πράξη πολιτικής δεξιοτεχνίας: Έσωσε έμμεσα τις τράπεζες, ρίχνοντας το βάρος στον ελληνικό λαό.
Σαν από θαύμα, η Ελλάδα επέζησε. Ο κρατικός προϋπολογισμός της είναι πλεονασματικός και η οικονομία της αναπτύσσεται και πάλι μετά από μία από τις βαθύτερες κρίσεις στην ιστορία. Παρ’ όλα αυτά. η Ελλάδα παραμένει βουτηγμένη στα χρέη: τα 240 δισ. ευρώ χρέους προς τον επίσημο τομέα σε συνδυασμό με το χρέος προς τους ιδιώτες, ανεβάζει το ποσοστό χρέους προς ΑΕΠ της Ελλάδας στο 180%.
Οι Ευρωπαίοι πιστωτές επιμένουν ότι το χρέος είναι βιώσιμο. Έχουν μειώσει τις πληρωμές τόκων και επιμήκυναν τον χρόνο αποπληρωμής των ελληνικών δανείων, επεκτείνοντας ορισμένες λήξεις έως το 2060. Αυτό εκτιμάται ότι θα βοηθήσει την ελληνική κυβέρνηση να μειώσει το χρέος στο 100% περίπου του ΑΕΠ μέχρι το 2060 – πολύ υψηλό και πάλι, αλλά τουλάχιστον προς την σωστή κατεύθυνση.
Ιδού η εκτιμώμενη πορεία του ελληνικού χρέους:
Δυστυχώς, οι προβλέψεις της ΕΕ περιλαμβάνουν ευσεβείς πόθους. Αρχικά, προβλέπουν ένα αδύνατο επίπεδο λιτότητας: η Ελλάδα πρέπει να εμφανίζει πρωτογενή πλεονάσματα της τάξης του 3,4% του ΑΕΠ για μια δεκαετία και μετά πλεονάσματα 2,2% του ΑΕΠ μέχρι το 2060 – κάτι που δεν έχει καταφέρει ποτέ καμία χώρα της ευρωζώνης και μάλιστα με τέτοια επισφαλή οικονομική ιστορία. Αν υποβαθμίσουμε λίγο αυτές τις προβλέψεις στο 2% και 1% αντίστοιχα και χρησιμοποιήσουμε τις εκτιμήσεις του ΔΝΤ για επιτόκια και ανάπτυξη, τότε η εικόνα του ελληνικού χρέους παίρνει μια εντελώς διαφορετική μορφή:
Τις επόμενες δεκαετίες, ακόμη και με βάση ένα αισιόδοξο σενάριο, η Ελλάδα θα πρέπει να δανειστεί εκατοντάδες δισεκατομμύρια ευρώ από ιδιώτες επενδυτές για να εξοφλήσει τους επίσημους πιστωτές της. Εάν αυτοί οι επενδυτές κρίνουν ότι τα χρέη της ελληνικής κυβέρνησης βρίσκονται εκτός ελέγχου, θα γυρίσουν την πλάτη και οι Ευρωπαίοι ηγέτες θα έρθουν πάλι αντιμέτωποι με μια νέα ελληνική κρίση.
Η προφανής λύση για την ΕΕ είναι να προσφέρει στην Ελλάδα μια πραγματική ελάφρυνση χρέους. Όσο νωρίτερα συμβεί αυτό τόσο το καλύτερο.
[ΠΗΓΗ: http://www.capital.gr/, «Βloomberg-View», 20/8/2018]