Ορυκτές πρώτες ύλες βασική προϋπόθεση και θεμέλιοι λίθοι για τo ευρωπαϊκό Green Deal
Η κλιματική αλλαγή και η υποβάθμιση του περιβάλλοντος αποτελούν απειλή για την ύπαρξη της Ευρώπης και του κόσμου. Για την αντιμετώπιση αυτών των προκλήσεων, η ΕΕ επιχειρεί να θέσει σε εφαρμογή μια νέα αναπτυξιακή στρατηγική που θα μετατρέψει την Ένωση σε μια σύγχρονη, αποδοτική ως προς τη χρήση των πόρων και ανταγωνιστική οικονομία.
Η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία είναι το μέσο που επιλέχθηκε για τη βιωσιμότητα της οικονομίας της ΕΕ, μετατρέποντας τις κλιματικές και περιβαλλοντικές προκλήσεις σε ευκαιρίες σε όλους τους τομείς της καθημερινότητας.
Η «πράσινη ανάκαμψη» της Ευρώπης αναμένεται να βασιστεί στην παραγωγή υπολογιστών, μπαταριών, ηλεκτρικών οχημάτων και ανεμογεννητριών.
Αναδεικνύεται έτσι λοιπόν η ανάγκη της εξασφάλισης των πρώτων υλών που αποτελούν τα βασικά συστατικά των συγκεκριμένων τεχνολογιών.
Για κρίσιμες πρώτες ύλες όπως από το κοβάλτιο, το λίθιο και άλλες σπάνιες γαίες, μέχρι το αλουμίνιο, το χαλκό, το νικέλιο, ο κόσμος εξαρτάται ολοένα και περισσότερο από την Κίνα και άλλες αγορές αν και η Ευρώπη ήδη διαθέτει βιώσιμη βιομηχανική παραγωγή.
Η σημασία του ασφαλούς εφοδιασμού της παραγωγικής αλυσίδας αναδείχθηκε τους τελευταίους μήνες περισσότερο από ποτέ με την εξάπλωση της πανδημίας του Covid-19.
Η ανάγκη για επάρκεια των πρώτων υλών για την κατασκευή ιατρικών προϊόντων, είτε αυτά είναι αναλώσιμα είτε αντικείμενα προηγμένης τεχνολογίας, τόνισαν την τεράστια σημασία της ασφάλειας του εφοδιασμού και της αυτονομίας της Ευρώπης συνολικά, αλλά και της χώρας μας.
Ιατρικά μηχανήματα και συσκευές, διαγνωστικά τεστ, χειρουργικά εργαλεία, υλικά ατομικής προστασίας, όλα τους έχουν βάση τις ορυκτές πρώτες ύλες, με μια τεράστια ποικιλία ορυκτών και μετάλλων να διαδραματίζει βασικό ρόλο στην ανάπτυξη βιομηχανικών εφαρμογών και προηγμένων τεχνολογιών. Η ιατρική βιομηχανία και θεραπευτική πρακτική εξαρτώνται από εξειδικευμένα μέταλλα και κράματα.
Η εξασφάλιση των πρώτων υλών, μπορεί να εκτοξεύσει την έγκαιρη και σωτήρια παραγωγή αλλά και τη ζήτηση υγειονομικού υλικού. Αντίστοιχος είναι ο ρόλος των μετάλλων στη μάχη για μια πράσινη, βιώσιμη ανάπτυξη, όπως έχει τεθεί ως προτεραιότητα από το «Green Deal».
Η ΕΕ στην ανάγκη της να εφοδιαστεί με τις ορυκτές πρώτες ύλες οφείλει να απεξαρτηθεί από την Κίνα και τρίτες χώρες και να στηριχθεί στα δικά της εφόδια.
Να ξεπεράσει την προβληματική της εξάρτηση από τρίτες χώρες σε ό,τι αφορά τις πρώτες ύλες για φαρμακευτικά σκευάσματα και κρίσιμο ιατρικό εξοπλισμό όντας αντιμέτωπη με την πανδημία του Covid-19, αλλά και σε δεύτερο στάδιο ως προς τις πρώτες ύλες που είναι απαραίτητες για την Πράσινη Συμφωνία και την ψηφιακή μετάβαση.
Ο άνθρακας δεν αποτελεί πλέον μέρος του οικονομικού μέλλοντος της Ευρώπης, αλλά ο χρυσός, ο χαλκός, ο χάλυβας και άλλα βασικά μέταλλα είναι πιο κρίσιμα από ποτέ.
Η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία μπορεί να αποβεί μάταιη και να μείνει ως ένα φιλόδοξο πλάνο αν δε διασφαλιστούν οι ορυκτές πρώτες ύλες που απαιτούνται για την υλοποίηση της μέσα από την αξιοποίηση ευρωπαϊκών κοιτασμάτων.
Κάτι τέτοιο συνεπάγεται την ανάγκη για σημαντική αύξηση της εξόρυξης και επεξεργασίας μεταλλευμάτων που θα επιτρέψουν την βιομηχανική παραγωγή των τεχνολογιών και προϊόντων, όπως οι μπαταρίες λιθίου, τα φωτοβολταϊκά, οι ανεμογεννήτριες, που θα συντελέσουν στη μετάβαση στην πράσινη ενέργεια και οικονομία.
Μέσω του ευρωπαϊκού προγράμματος Έρευνας και Καινοτομίας «Ορίζοντας 2020» έχουν προκύψει νέες τεχνολογίες κοιτασματολογικής έρευνας και μεταλλευτικής παραγωγής, καινοτόμα προϊόντα για εξοπλισμό μεταλλείων, εμπλουτισμού και μεταλλουργίας, βέλτιστες πρακτικές κυκλικής οικονομίας για την βιώσιμη εφαρμογή της αλυσίδας αξίας κάθε ορυκτής πρώτης ύλης και βιομηχανικής χρήσης ξεχωριστά, συμπεριλαμβανομένης της περιβαλλοντικής αποκατάστασης.
Όλα τα παραπάνω έγιναν για να υπάρξει παραγωγική αξιοποίηση των πολλών ανεκμετάλλευτων κοιτασμάτων της Ευρώπης.
Είναι εύκολο να αντιληφθεί κανείς ότι η εξίσωση Ναι στην Πράσινη Οικονομία και Όχι στα Μεταλλεία δεν θα έχει αποτέλεσμα και δε θα οδηγήσει την Ευρώπη στην βιώσιμη λύση που επικαλείται ότι αναζητεί και επιδιώκει. Με απλά λόγια δεν υφίστανται πράσινες τεχνολογίες χωρίς ορυκτά και μέταλλα ως πρώτη ύλη.
Στον τομέα αυτό η Ελλάδα έχει τη δυνατότητα να διαδραματίσει ρόλο ως σύγχρονο μεταλλευτικό κέντρο, διαθέτοντας ένα πλούσιο μεταλλευτικό υπέδαφος -χαρακτηριστικό παράδειγμα η Χαλκιδική-, με πολλά είδη ορυκτών σε υψηλή ποιότητα, αλλά και βιομηχανίες που υπεύθυνα και βιώσιμα πραγματοποιούν το έργο της εξόρυξης και διάθεσης των ορυκτών πρώτων υλών στην ευρωπαϊκή και παγκόσμια αγορά
[ΠΗΓΗ: https://www.typosthes.gr/, 23/7/2020]