Με κοινοτικούς πόρους μειωμένους κατά 2,26 δισ. ευρώ θα κλείσει το 2023 αφού ο μακρύς εκλογικός κύκλος, αλλά και οι αντικειμενικές δυσκολίες πολυάριθμων διαγωνισμών που βρίσκονταν σε εξέλιξη από την αρχή του χρόνου, περιόρισαν τις κοινοτικές εισροές.
Ο προϋπολογισμός του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) από τα 11,96 δισ. ευρώ που είχε υπολογιστεί θα μειωθεί φέτος στα 10,8 δισ. ευρώ. Μάλιστα, ο προϋπολογισμός θα ήταν ακόμη μικρότερος αν το εθνικό σκέλος του ΠΔΕ δεν αυξάνονταν κατά 450 εκατ. ευρώ για να αντιμετωπιστούν οι έκτακτες ανάγκες που δημιούργησαν οι πυρκαγιές του καλοκαιριού και πιο πρόσφατα, οι πλημμύρες στη Θεσσαλία.
Η υστέρηση κατά 1,76 δισ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης αφορά την 3η δόση, την οποία είχε αιτηθεί η Ελλάδα τον Απρίλιο, πριν από τις πρώτες εκλογές. Η εκταμίευση καθυστέρησε γιατί κάποια από τα προαπαιτούμενα ορόσημα δεν εκπληρώθηκαν εγκαίρως. Τα ορόσημα που καθυστέρησαν ενσωματώθηκαν στην πρόταση αναθεώρηση που έστειλε η Ελλάδα στο τέλος Αυγούστου, μαζί με την πρόταση της Ελλάδα για το RΕpowerEU.
Ωστόσο και αυτή η αναθεώρηση σταμάτησε μετά την συνάντηση που είχε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης με την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν στο Στρασβούργο, μετά τις πλημμύρες στη Θεσσαλία. Στη συνάντηση αυτή αποφασίστηκε μια νέα αναθεώρηση πόρων ύψους 500 εκατ. ευρώ από τους πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης προς την Ελλάδα για τη δημιουργία νέων υποδομών στις πληγείσες περιοχές. Όλα αυτά έχουν ως αποτέλεσμα κανείς να μην μπορεί να δώσει ένα ακριβή χρόνο για την εκταμίευση αυτής της δόσης και φυσικά για το επόμενο αίτημα πληρωμής της Ελλάδας. Τούτο ενώ κανείς εντός της Ε.Ε. δεν θέλει ούτε να συζητήσει για κάποιου είδους παράταση στον χρόνο ολοκλήρωσης των εθνικών προγραμμάτων, τα οποία χρηματοδοτούνται από κονδύλια του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Πάντως, από το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών δηλώνουν την αισιοδοξία τους ότι παρά την καθυστέρηση η χρηματοδότηση από το Ταμείο θα συνεχιστεί ομαλά.
Το βάρος μεταφέρεται το 2024
Στην πράξη, το “βάρος” για την επιτάχυνση των επενδύσεων μεταφέρεται για το 2024, όταν αναμένεται το ΠΔΕ να φτάσει τα 12 δισ. ευρώ από τα οποία περίπου 7,8 δισ. ευρώ θα είναι κοινοτικοί πόροι. Από το συνολικό ποσό, τα 4,67 δισ. ευρώ θα έρθουν από το παλιό και το νέο ΕΣΠΑ και 3,16 δισ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
Οι ανάγκες για ταχύτερες διαδικασίες και καλύτερο συντονισμό θα μεγαλώσουν, αφού εκτός από το ΕΣΠΑ 2021-2027 και το Ελλάδα 2.0. θα πρέπει να αρχίσει να υλοποιείται το ταχύτερο δυνατό το πρόγραμμα για την αποκατάσταση των ζημιών που προκάλεσαν οι πλημμύρες στη Θεσσαλία.
Το πρόγραμμα αποκατάστασης
Ως γνωστό, το πρόγραμμα αυτό θα δανειστεί πόρους 1,75 δισ. ευρώ από το ΕΣΠΑ ( 250 εκατ. ευρώ από το ΕΣΠΑ 2014-2020 και 1,5 δισ. ευρώ από το ΕΣΠΑ 2021-2027) αλλά και 500 εκατ. ευρώ, από τους πόρους Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
Στον προγραμματισμό που συμφωνήθηκε, εκτός από τις ελληνικές αρχές, θα εποπτεύει και θα συντονίζει και μια ειδική ομάδας δράσης που θα συσταθεί με ξένους τεχνοκράτες. Ωστόσο και για τα έργα που θα χρηματοδοτήσουν τα 500 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης, θα πρέπει να τηρηθούν – εκτός από την ορθή υλοποίηση του φυσικού αντικειμένου – και τα σχετικά χρονοδιαγράμματα για την υλοποίηση τους, με την σχετική προθεσμία να λήγει τον Ιούλιο του 2026.
[ΠΗΓΗ: https://www.capital.gr/, του Τάσου Δασόπουλου, 4/10/2023]