Μπορεί η Ευρωπαϊκή Ένωση να έχει θέσει στόχους για την εξόρυξη, την ανακύκλωση και τη διύλιση λιθίου, κοβαλτίου και άλλων μετάλλων που χρειάζεται για την πράσινη μετάβασή της, αλλά η έλλειψη νέων χρημάτων, το απαγορευτικό κόστος ενέργειας και οι τοπικές αντιπαραθέσεις θα μπορούσαν να τα καταστήσουν απρόσιτα.
Ως εκ τούτου, αναλυτές εκτιμούν ότι το μπλοκ πιθανότατα θα χρειαστεί να σφυρηλατήσει συνεργασίες που θα σπάσουν το ασφυκτικό μονοπώλιο της Κίνας στις προμήθειες ορυκτών.
Ο νόμος περί κρίσιμων πρώτων υλών (CRMA), που πρόκειται να τεθεί σε ισχύ στις αρχές του 2024, λέει ότι το μπλοκ θα πρέπει να εξορύξει το 10%, να ανακυκλώσει το 25% και να επεξεργαστεί το 40% των ετήσιων αναγκών του σε 17 βασικές πρώτες ύλες έως το 2030.
Τα υλικά είναι απαραίτητα για τις μπαταρίες οχημάτων, τους μαγνήτες ανεμογεννητριών και άλλα προϊόντα καθαρής τεχνολογίας που θέλει να κατασκευάσει η ΕΕ. Ο CRMA στοχεύει να μειώσει την εξάρτηση του μπλοκ από την Κίνα, η οποία κυριαρχεί στην παγκόσμια επεξεργασία ορυκτών και έχει ήδη απειλήσει τον εφοδιασμό της ΕΕ με περιορισμούς των εξαγωγών.
Μελέτες δείχνουν ότι η ανακύκλωση θα περιοριστεί μέχρι το 2035-2040, όταν τα μέταλλα θα επανέλθουν στην αγορά ως σκραπ.
Όπως αναφέρει το mining.com ερευνητές από το βελγικό πανεπιστήμιο KU Leuven αναφέρουν σε μελέτη τους ότι η περίοδος έως το 2030 θα είναι η πιο δύσκολη για την προμήθεια μετάλλων, επισημαίνοντας τους κινδύνους για τον χαλκό, το λίθιο, το νικέλιο, το κονάλτιο και τοι σπάνιες γαίες.
Ο CRMA στοχεύει στην επιτάχυνση της χορήγησης αδειών έργων, οι οποίες για ένα ορυχείο θα πρέπει να είναι εντός 27 μηνών, από δυνητικά 10-15 χρόνια τώρα, αλλά παραμένουν άλλα εμπόδια.
Καταλύτης η ενέργεια
Η Eurometaux, η ένωση της Ευρώπης για τα μη σιδηρούχα μέταλλα, λέει ότι η Ευρώπη έχει δυνατότητες, αλλά χρειάζεται φθηνότερη ενέργεια και χρηματοδότηση από την ΕΕ, φέρνοντας ως παράδειγμα τα αντίστοιχα κεφάλαια που παρέχονται από άλλες χώρες όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες, ο Καναδάς ή η Ιαπωνία.
Υπενθυμίζεται ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει χαλαρώσει τους κανόνες για τις κρατικές ενισχύσεις και σχεδιάζει να δαπανήσει 3 δισεκατομμύρια ευρώ για να ενισχύσει την παραγωγή μπαταριών, αλλά τα ποσά είναι απειροελάχιστα μπροστά στα 369 δισ. δολ. που προβλέπει ο Νόμος για τη Μείωση του Πληθωρισμού των ΗΠΑ. Μάλιστα, αν και είχε συζητηθεί το ενδεχόμενο δημιουργίας ενός ειδικού ευρωπαϊκού ταμείου, η ιδέα αυτή γρήγορα εγκαταλείφθηκε.
Βιομηχανικοί όμιλοι λένε ότι το γεγονός ότι εταιρείες όπως η Nyrstar στην ανάκτηση γαλλίου και γερμανίου και η Jervois Cobalt στην εξόρυξη και τη διύλιση προτιμούν έργα στις ΗΠΑ αντί για την ΕΕ, υπογραμμίζει το τεράστιο χάσμα.
Αδράνεια στα χυτήρια
Εν τω μεταξύ, το υψηλότερο ενεργειακό κόστος στην ΕΕ έχει οδηγήσει σε ευρεία αδράνεια συα χυτήρια μετάλλων υψηλής έντασης ηλεκτρικής ενέργειας. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι – η παραγωγή αλουμινίου στην ΕΕ μειώθηκε κατά 35% το 2022 και έχει μειωθεί περαιτέρω φέτος.
Η ΕΕ έχει σχέδια για τη μεταρρύθμιση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας της, αλλά αυτό θα πάρει χρόνο για να εγγυηθεί οικονομικά προσιτές ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.
Σύμφωνα με τον Lawrence Dechambenoit, παγκόσμιο επικεφαλής εξωτερικών υποθέσεων στη Rio Tinto, τη δεύτερη μεγαλύτερη εταιρεία εξόρυξης στον κόσμο, στον τομέα της εξόρυξης, η επαναχρησιμοποίηση ορισμένων υφιστάμενων τοποθεσιών μπορεί να αποφέρει κρίσιμες πρώτες ύλες που θεωρούνταν απόβλητα. Ωστόσο, για το λίθιο -τόνισε- η Ευρώπη χρειάζεται επειγόντως νέα ορυχεία.
Η Eurometaux λέει ότι τα προσδιορισμένα έργα θα μπορούσαν να καλύψουν σχεδόν το 40% της προσφοράς της ΕΕ έως το 2030, αλλά ορισμένα είναι αβέβαια.
Αυτά περιλαμβάνουν την Πορτογαλία, η οποία έχει καθυστερήσει τη δημοπρασία αδειών εξόρυξης λιθίου και έχει πλέον βυθιστεί σε ένα σκάνδαλο διαφθοράς και η Σερβία, η οποία ανακάλεσε τις άδειες το 2022 για το έργο λιθίου ύψους 2,4 δισεκατομμυρίων δολαρίων της Rio Tinto.
Αισιόδοξα μηνύματα
Ο Nicola Beer, ο Γερμανός φιλελεύθερος που στήριξε τον CRMA στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, είναι πιο σίγουρος για τους τρεις στόχους.
«Δέχομαι τηλεφωνήματα από χώρες που ρωτούν τι μπορούν να κάνουν, κάτι που θεωρώ θετικό σημάδι», είπε στο mining.com
Ωστόσο, επισημαίνει επίσης αυτό που αποκαλεί το «τέταρτο πόδι της καρέκλας», την καινοτομία την οποία θεωρεί απαραίτητη παράμετρο για την ελαχιστοποίηση της χρήσης υλικού ή την εύρεση υποκατάστατων.
Μια αποτελεσματική κίνηση θα ήταν μια στροφή σε πιο μέτρια ηλεκτρικά οχήματα με μικρότερες μπαταρίες. Σύμφωνα με την Julia Poliscanova, ανώτερη διευθύντρια στην ομάδα εκστρατειών Transport & Environment, ότι αυτό θα μπορούσε να μειώσει τη ζήτηση λιθίου και νικελίου κατά ένα τέταρτο.
Ο Niclas Poitiers, ερευνητής στο think-tank Bruegel στις Βρυξέλλες, από την πλευρά του λέει ότι ο απώτερος στόχος της Ευρώπης να είναι ηγέτης καθαρής τεχνολογίας μπορεί να εξυπηρετεί καλύτερα την προμήθεια ορυκτών από αξιόπιστους συμμάχους και την επικέντρωση σε προϊόντα ανώτερης ποιότητας, όπως οι μπαταρίες, αντί για «on-shoring». παραγωγή ορυκτών.
Διαφοροποίηση
«Η βάση του πλούτου μας είναι ότι επικεντρωνόμαστε στην κατασκευή των ανταλλακτικών με τη μεγαλύτερη προστιθέμενη αξία και αναθέτουμε σε εξωτερικούς συνεργάτες τα πράγματα που δεν έχουν υψηλή προστιθέμενη αξία. Και αυτό είναι κάτι που είναι πολύ δύσκολο να αλλάξει», είπε.
Η CRMA τονίζει την ανάγκη διαφοροποίησης των εισαγωγών.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει πράγματι υπογράψει πολλαπλές συνεργασίες από την Αργεντινή έως τη Ζάμπια και ελπίζει ότι το επενδυτικό της πρόγραμμα Global Gateway ύψους 300 δισεκατομμυρίων ευρώ θα δελεάσει τις πλούσιες σε πόρους χώρες που επιθυμούν να διαφοροποιήσουν τις οικονομίες τους και επίσης να μειώσουν την εξάρτησή τους από την Κίνα.
[ΠΗΓΗ: https://energypress.gr/, της Ναταλίας Κοντώση, 20/12/2023]