Μια χρυσή λίρα πριν από 22-23 περίπου χρόνια στοίχιζε περί τα 70 Ευρώ. Σήμερα αγγίζει τα 550 και η απόδοση ξεπερνάει το 680%. Η τιμή του χρυσού το 2000 είχε πέσει στα 280 δολάρια η ουγκιά. Πρόσφατα με άνοδο πάνω από 800% έχει φτάσει στα 2.600 δολ. η ουγκιά.
Ο S&P 500 το 2000 όταν ο χρυσός είχε πέσει κάτω από τα 300 δολάρια ή ουγκιά είχε ανέβει στα 1.500 δολάρια. Σήμερα στις 5.700 μονάδες έχει πραγματοποιήσει άνοδο περί το 280%. Η χαμηλότερη τιμή που έγραψε ο S&P 500 μετά το 2000 ήταν στο κραχ του 2008 όταν έπεσε μέχρι τις 700 μονάδες. Από τις 700 μονάδες το χαμηλότερο της 25ετίας μέχρι τις 5.700 η απόδοση είναι λίγο πάνω από το 700%. Αν προσθέσουμε και τα μερίσματα η απόδοση αυξάνεται.
Τα ακίνητα σε αυτό το διάστημα παρά την εκτόξευση των τιμών δεν μπορούν να αγγίξουν τις αποδόσεις των μετοχών και του χρυσού.
Από τη αρχή του 2024 μέχρι σήμερα ο χρυσός γράφει απόδοση περί το 25%, το ασήμι περί το 30% και ο S&P 500 περί το 20%.
Τόσο σε επίπεδο 25ετίας όσο και 2024 ο χρυσός καίτοι δεν μοιράζει μέρισμα ή τόκους δεν υπολείπεται των αστρονομικών αποδόσεων των μετοχών.
Τι μπορεί να σημαίνει αυτό. Που οφείλονται τα απανωτά ιστορικά ρεκορ;
Η κυρίαρχη ερμηνεία που μπορεί να διαβάσει κάποιος για το 2024 υποστηρίζει πως η τελευταία άνοδος οφείλεται στην προσδοκία μείωσης των επιτοκίων που έχουν ξεκινήσει οι κεντρικές τράπεζες.
Η ερμηνεία αυτή εδράζεται στο σκεπτικό πως ο χρυσός, όπως και τα ομόλογα, αποτελούν καταφύγια για ασφαλείας. Τα ομόλογα δίνουν τόκο ο χρυσός όχι. Όταν τα επιτόκια αυξάνονται τα ομόλογα είναι πιο ελκυστικά από το χρυσό. Όταν τα επιτόκια φέτος καθώς πέφτουν οι αποδόσεις των ομολόγων πέφτουν ο χρυσός σαν εξασφάλιση κινδύνου γίνεται πιο ελκυστικός.
Η ερμηνεία αυτή “μπάζει”. Τα αμερικάνικα επιτόκια τα τελευταία δυο χρόνια ανέβηκαν από το μηδέν στο 5,5%. Αν ήταν έτσι ο χρυσός θα έπρεπε να καταρρεύσει. Μετά από μια μικρή διόρθωση από τα 2000 στα 1.600 δολάρια ο χρυσός την τελευταία διετία έχει ανέβει στα 2.600 δολάρια.
Ο βασικότερος λόγος που ανεβαίνει ο χρυσός μετά το 2000 είναι περίπου ίδιος με αυτόν που ανεβαίνουν οι μετοχές και οι τιμές των ακινήτων. Οι νομισματικές πολιτικές των μηδενικών και αρνητικών επιτοκίων και των ποσοτικών χαλαρώσεων έχουν πληθωριστικές επιδράσεις στις τιμές των μετοχών, των ακινήτων και των πολύτιμων μετάλλων. Από το 2022 και μετά είδαμε υψηλό πληθωρισμό και στο κόστος ζωής και τις πρώτες ύλες.
Προς το παρόν το κύμα ανατιμήσεων στο καλάθι του νοικοκυριού έχει τιθασευτεί. Η εκτίμηση της στήλης συμπίπτει με αυτήν όσων υποστηρίζουν πως αυτό που είδαμε ήταν το πρώτο κύμα πληθωριστικών πιέσεων. Όπως συνέβη τη δεκαετία του ’70 θα ακολουθήσουν και άλλα…
- -Μια αιτία λοιπόν ανόδου του χρυσού, των μετοχών και των ακινήτων είναι οι πληθωριστικές πιέσεις που προκαλούν οι νομισματικές πολιτικές μηδενικών επιτοκίων που αυξάνουν αλόγιστα το δημόσιο και ιδιωτικό χρέος.
- -Ένας άλλος λόγος είναι οι επιθετικές αγορές χρυσού τα τελευταία χρόνια από πολλές κεντρικές τράπεζες. Η δέσμευση εκατοντάδων δισ. δολαρίων της Ρωσίας μετά την εισβολή στην Ουκρανία έχει προβληματίσει μια σειρά από αναθεωρητικές δυνάμεις οι οποίες τρέχουν να μειώσουν την έκθεση σε δολάρια και ευρώ και να αυξήσουν τα αποθέματα χρυσού. Κίνα, Ρωσία, Τουρκία και Ινδία πρωταγωνιστούν στις αγορές χρυσού.
- -Οι χώρες που ακολουθούν τους BRICS πολλαπλασιάζονται και όλες μαζί προσπαθούν να αποδεσμευτούν από την κυριαρχία του δολαρίου στις μεταξύ τους αλλά και τις διεθνείς συναλλαγές.
- -Αν κοιτάξει κάποιος τις κεφαλαιουχικές δαπάνες των εταιρειών εξόρυξης τα τελευταία χρόνια θα δει πως παρά την άνοδο της τιμής είναι μικρές. Αυτό σημαίνει πως η ετήσια παραγωγή χρυσού δεν αναμένεται να αυξηθεί πριν περάσουν αρκετά χρόνια. Όταν προσφορά μένει σταθερή ή μειώνεται και η ζήτηση αυξάνεται, αυξάνεται και οι τιμή.
- -Οι γεωπολιτικές εντάσεις και οι οικονομικές ανισορροπίες, όπως το αυξανόμενο εθνικό χρέος των ΗΠΑ, ωθούν τους επενδυτές να στραφούν στον χρυσό ως ασφαλές καταφύγιο.
Το μεγάλο στοίχημα για το χρυσό τα επόμενα χρόνια είναι αν η βιομηχανία των διεθνών θεσμικών επενδυτών αποφασίσει πως πρέπει να αυξήσει την έκθεση των χαρτοφυλακίων κατά 2-3% σε χρυσό. Ήδη κάποιοι αρχίζουν να το κάνουν για λόγους διασποράς του κινδύνου.
Ενώ η ποσότητα του χρυσού που έχει εξορυχτεί από τη αρχή της ανθρώπινης ιστορίας υπάρχει είτε στα μουσεία, είτε σε ράβδους στις τράπεζες, είτε σε χρυσά νομίσματα, κοσμήματα κλπ. δεν υπάρχουν καθόλου αποθέματα ασημιού που είναι το δεύτερο μέταλλο που θεωρείται πολύτιμο. Η χρήση του ασημιού και στη βιομηχανία δεν αφήνει περιθώρια αποθεματοποίησης. Η αύξηση της ζήτησης ασημιού κάποια στιγμή έστω και ως αντανάκλαση στην άνοδο του χρυσού μπορεί να δημιουργήσει εκρηκτικές καταστάσεις.
Ένα ερώτημα που βασανίζει πολλούς είναι αν η τιμή του χρυσού ή των μετοχών ορυχείων χρυσού θα υποχωρήσουν αν υπάρξει μια απότομη πτώση στα χρηματιστήρια;
Το πιθανότερο είναι πως στη αρχή θα υπάρξει; Τούτο θα οφείλεται στο “σπάσιμο” των περιθωρίων δανεισμού των χαρτοφυλακίων λόγω της υποχώρησης των μετοχών. Η ιστορία έχει δείξει πως στη συνέχεια υπάρχει ανάκαμψη.
Ανακεφαλαιώνοντας λοιπόν το ράλι του χρυσού οφείλεται στις αλόγιστες νομισματικές πολιτικές, τα υψηλά χρέη, τους γεωπολιτικούς ανταγωνισμούς και τη αδυναμία αύξηση της παραγωγής.
Κανένας από τους λόγους αυτούς δεν φαίνεται πως θα υποχωρήσει σύντομα.
(Φωτό: moneyreview.gr, shutterstock)
[ΠΗΓΗ: https://www.capital.gr/, του Κώστα Στούπα, 24/9/2024]