«Το φαινόμενο «Μακριά από την αυλή μου να είναι και όπου άλλου θέλετε βάλτε τις» (ελεύθερη απόδοση στα ελληνικά του αμερικάνικου “Not in my backyard – NIMBY”) έχει βρει φανατικούς θιασώτες και στην Ήπειρο και εξάγεται από τα δύο κείμενα αλλά και πλήθος παρεμβάσεων «Επιτροπών Αγώνα», «Ενεργών Πολιτών» και κομματικών τοπικών παρατάξεων».
Την στιγμή που οι καθαρές πηγές ενέργειας μπορούν να βοηθήσουν τον πλανήτη, κάποιοι δείχνουν επιλεκτική οικολογική ευαισθησία εκφράζοντας απόψεις που ξεπερνούν τα όρια της λογικής, συκοφαντώντας και διασπείροντας ψεύδη.
Μερικά από αυτά έχουν αποτυπωθεί στα πρακτικά Δημοτικών Συμβουλίων δύο Δήμων της περιοχής, από ανθρώπους που καμία σχέση δεν έχουν με την ενέργεια και έχουν έλλειψη βασικών γνώσεων λειτουργίας της αγοράς της ενέργειας αλλά και από αυτοανακηρυγμένους «ειδικούς» που διασπείρουν ευφάνταστες τερατολογίες και fake news (απόφαση Δημοτικού Συμβουλίου Δ. Ζηρού, 3 Μαρτίου 2021, ΑΔΑ: ΨΑΦΝΩΡ0-0ΨΡ και απόφαση Δημοτικού Συμβουλίου Δ. Δωδώνης στις 29 Ιανουαρίου 2021, ΑΔΑ: 9ΟΦΤΩ98-ΟΕΖ).
Μερικά από αυτά είναι:
– Ότι έχουν υπερκαλυφθεί οι στόχοι της χώρας για διείσδυση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (ΑΠΕ)!
– Ότι είμαστε υπέρ των ΑΠΕ αλλά στην Γερμανία πλέον τις εγκαταλείπουν επειδή «δεν βγαίνουν» και ότι στη καλύτερη περίπτωση καλύπτουν το 1% της ηλεκτρικής ενέργειας!
– Η ανεμογεννήτρια δεν παράγει ενέργεια, απλά την διαχέει!
– Επειδή η ενέργεια μπορεί να μην καταναλωθεί, το κράτος φροντίζει να προαγοράσει για τα επόμενα 20 χρόνια, που ακριβώς επιδοτείται την παραγόμενη ενέργεια!
Στις δύο αυτές αποφάσεις των Δημοτικών Συμβουλίων μπορεί ο αναγνώστης να βρει συγκεντρωμένες όλους αυτούς τους μύθους που διακινούνται, οι οποίοι κάποιοι από αυτούς δηλώνουν άγνοια αλλά δυστυχώς πολλοί από αυτούς είναι προϊόν θεωριών συνομωσίας και σκοταδισμού.
Επίσης από πολλούς ομιλητές εκφράζεται η άποψη ότι «εμείς είμαστε υπέρ της αιολικής ενέργειας αλλά δε χωράνε εδώ, είναι περιοχή που δε μπορεί να γίνει τέτοια εγκατάσταση» και πολλά παρόμοια.
Το φαινόμενο «Μακριά από την αυλή μου να είναι και όπου άλλου θέλετε βάλτε τις» (ελεύθερη απόδοση στα ελληνικά του αμερικάνικου “Not in my backyard – NIMBY”) έχει βρει φανατικούς θιασώτες και στην Ήπειρο και εξάγεται από τα δύο κείμενα αλλά και πλήθος παρεμβάσεων «Επιτροπών Αγώνα», «Ενεργών Πολιτών» και κομματικών τοπικών παρατάξεων.
Στη συζήτηση που γίνεται για την εγκατάσταση αιολικών πάρκων, οι απαντήσεις των επιστημονικών φορέων του κλάδου είναι καταλυτικές. Έτσι, το μόνο που έχει απομείνει, πλέον, να αιωρείται από συγκεκριμένες ομάδες, είναι η «δήθεν» οπτική όχληση.
Δύο όμως παραμένουν τα πραγματικά γεγονότα:
- Τα αιολικά πάρκα είναι λιγότερο «ενοχλητικά» από τις καταστροφές και την υποβάθμιση του περιβάλλοντος που προκαλούν οι συμβατικές μορφές ενέργειας.
- Η συντριπτική πλειοψηφία των αιολικών πάρκων κατασκευάζονται μακριά από περιοχές οικισμών και επομένως η καθημερινή οπτική αίσθηση είναι ανεπαίσθητη. Επιπλέον ο τρόπος που αντιλαμβανόμαστε οπτικά μια κατασκευή είναι αντιστρόφως ανάλογος της απόστασης από αυτή.
Πιο συγκεκριμένα, μπορεί μερικοί να θεωρούν ότι ένα μεγάλο αιολικό πάρκο δεν είναι τόσο ελκυστικά οπτικό. Ωστόσο πολύ λιγότερο ελκυστικό είναι:
- Η μόνιμη καταστροφή ορεινών όγκων και πεδιάδων από μεταλλευτικές δραστηριότητες για την εξόρυξη άνθρακα και λιγνίτη.
- Η καταστροφή του χερσαίου ή θαλάσσιου περιβάλλοντος από δραστηριότητες άντλησης πετρελαίου και φυσικού αερίου.
- Η οπτική και αέρια ρύπανση από θερμικούς σταθμούς (πετρελαίου, λιγνίτη, φυσικού αερίου).
- Η καταστροφή του περιβάλλοντος κατά τη μεταφορά, αποθήκευση και χρήση ορυκτών καυσίμων.
- Οι κίνδυνοι για τη ζωή από τη λειτουργία σταθμών πυρηνικής ενέργειας κατά τη διαχείριση πυρηνικών αποβλήτων.
- H ενεργειακή εξάρτηση της χώρας από εισαγόμενα συμβατικά καύσιμα.
Γενικότερα η αντίληψη περί αισθητικής είναι σε μεγάλο βαθμό υποκειμενική. Οι ανεμογεννήτριες θα μπορούσαν να θεωρηθούν και ως η αρχιτεκτονική συνέχεια των ανεμόμυλων, όπως πολλοί διατρανώνουν, μεταξύ αυτών και ο καθηγητής ΕΜΠ Θ. Τάσιος.
Ποιοι όμως είναι αυτοί που τελικά στέκονται λυσσαλέα ενάντιοι στην αιολική ενέργεια;
Είναι στην ουσία άνθρωποι που κόπτονται για το περιβάλλον, επιδεικνύοντας, επιλεκτική οικολογική ευαισθησία, ενώ ταυτόχρονα δε δείχνουν το ίδιο ενδιαφέρον για το αν έχουν πεθάνει και πεθαίνουν χιλιάδες άνθρωποι που ζουν στις περιοχές που λειτουργούν σταθμοί παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας με ορυκτά καύσιμα ή αν η κλιματική αλλαγή είναι βασική απειλή που αντιμετωπίζει η υφήλιος ή αν η χώρα έχει συγκεκριμένους και θεσμοθετημένους στόχους για την υψηλή διείσδυση ΑΠΕ και ιδιαίτερα της αιολικής ενέργειας, στα πλαίσια την κοινής Ευρωπαϊκής πολιτικής.
Είναι ένα καλά οργανωμένο δίκτυο ετερόκλητων ομάδων οι οποίοι συνεπικουρούνται από ελάχιστους επιστήμονες οι οποίοι είναι φανατισμένοι πολέμιοι (λόγω πεποιθήσεων ή άλλων επιχειρηματικών συμφερόντων), που έχει αρχίσει να διεισδύει στις τοπικές κοινωνίες, να επικοινωνούν, να ανταλλάσσουν πολιτικές και να σχεδιάζουν κοινές δράσεις, ακόμη και με ακραίες πολλές φορές μεθόδους (έκνομες ενέργειες, όπως καταστροφές ανεμολογικών ιστών μέτρησης, δολιοφθορές σε ανεμογεννήτριες, άσκηση βίας σε εργαζόμενους, πυρπολήσεις οχημάτων του έργου, αποφυγή γνωμοδοτήσεων για έργα ή χωρίς επιστημονική αιτιολόγηση αρνητικές γνωμοδοτήσεις κ.ά).
Σπέρνουν κοινά δαιμόνια στην τοπική κοινωνία, δυσχεραίνοντας την να ενημερωθεί έγκυρα για τα έργα, προκαλούν προσκόμματα στην αδειοδότηση των έργων, διαδίδουν τις θέσεις τους με κοινωνικά μέσα διασπείροντας fake news, αρνούνται τον διάλογο με τις εταιρείες των έργων και ειδικούς ανεξάρτητους επιστήμονες και στοχεύουν στην ακύρωση οποιασδήποτε επένδυσης με εξοντωτικό πόλεμο. Επιπλέον, αποκρύπτουν έντεχνα όλα τα οφέλη που προκαλεί μια εγκατάσταση αιολικού πάρκου, όπως τα έσοδα του τοπικού Δήμου, η μείωση των λογαριασμών ρεύματος των κατοίκων των Δημοτικών Διαμερισμάτων που θα γίνει η εγκατάσταση, τα αντισταθμιστικά οφέλη που θα παρέχει η εταιρεία ικανοποιώντας αιτήματα της τοπικής κοινωνίας, η δημιουργία μόνιμων τοπικών θέσεων εργασίας, η αύξηση της τοπικής οικονομικής δραστηριότητας, η συμβολή στην Εθνική οικονομία, η βελτίωση των τεχνικών υποδομών αλλά και των περιβαλλοντικών ωφελειών.
Λένε «είμαστε υπέρ της αιολικής ενέργειας αλλά…». Αλλά μακριά από εμάς, να πάτε αλλού, όχι εδώ, εδώ δεν είναι κατάλληλος ο χώρος. Αυτό φαίνεται πως είναι τελικά το δια ταύτα.
Η απαξίωση της αιολικής ενέργειας και η άρνηση αξιοποίησης της απλά ανοίγει το δρόμο για άλλες πηγές ενέργειας. Κάθε φορά που εμποδίζουμε ένα αιολικό πάρκο, φέρνουμε λίγο πιο κοντά ένα σταθμό λιθάνθρακα, φυσικού αερίου ή ένα πυρηνικό εργοστάσιο, γιατί η ενέργεια που συνεχίζουμε να καταναλώνουμε, κάπως πρέπει να παραχθεί. Η εποχή που τη ρύπανση από τους λιγνιτικούς, λιθανθρακικούς, φυσικού αερίου και πυρηνικούς σταθμούς την πλήρωναν μόνο οι κάτοικοι των γύρω περιοχών, πέρασε. Οι κλιματικές αλλαγές δεν έχουν σύνορα. Και δυστυχώς για εμάς ούτε την πολυτέλεια του χρόνου έχουμε για να καθυστερούμε τις ενεργειακές επιλογές μας.
Σε κάθε περίπτωση αν δεν στραφούμε, όπως ο υπόλοιπος πλανήτης, σε καθαρές πηγές ενέργειας όπως η αιολική, η κλιματική αλλαγή θα οδηγήσει σε ερημοποιήσεις και άνοδο της στάθμης των θαλασσών, αλλάζοντας δραστικά ένα σημαντικό μέρος του τοπίου μας, καθώς και του ζωικού και φυτικού κόσμου μέσα σε αυτό. Eπιπλέον θα χαθεί η ευκαιρία να γίνουμε μέρος της αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής, να λάβει η τοπική κοινωνία τα οφέλη που δημιουργούνται και να μεταβιβάσουμε στα παιδιά και τα εγγόνια μας ένα καλύτερο κόσμο.
Είναι προφανές λοιπόν ότι ακόμη και ένας μικρός «συμβιβασμός» στο υποκειμενικό θέμα της οπτικής όχλησης, αξίζει τον κόπο προς όφελος της ευρύτερης προστασίας του περιβάλλοντος αλλά και της ουσιαστικής προώθησης της ανάπτυξης στη χώρα μας.
[ΠΗΓΗ: https://www.agon.gr/, του Κωνσταντίνου Γκαράκη, Ενεργειακού Μηχανικού, MSc, MA, MBA, Επισκέπτη Καθηγητή Τμήματος Μηχανολόγων Μηχανικών Παν. Δυτ. Αττικής, 11/5/2021]