Το μεγαλύτερο μέρος του παγκόσμιου χρυσού κατέχεται από τις κεντρικές τράπεζες, οι οποίες διατηρούν αυτά τα αποθέματα λόγω των χαρακτηριστικών ασφάλειας, ρευστότητας και απόδοσης. Κατέχουν το 1/5 του συνόλου του χρυσού που εξορύσσεται. Η Κίνα ήταν η μεγαλύτερη αγοράστρια επί μία διετία, αν και η Λαϊκή Τράπεζά της τερμάτισε τον Μάιο την ενίσχυση των αποθεμάτων της.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του WGC, οι κεντρικές τράπεζες παγκοσμίως και για δύο συνεχόμενα έτη ξεπέρασαν τους 1.000 τόνους καθαρών αγορών. Μόνο κατά το α’ φετινό εξάμηνο οι κεντρικές τράπεζες αγόρασαν 483 τόνους χρυσού, που ισοδυναμούν με σχεδόν 40.000 ράβδους, σημειώνοντας νέο ρεκόρ.
Η Τουρκία ήταν η πρωταθλήτρια των αγοραστών αποκτώντας συνολικά 44,74 τόνους. Υπάρχει εξήγηση. Εκτός από την κεντρική τράπεζα, ζήτηση για χρυσό υπάρχει στη χώρα και από ιδιώτες. Με τον πληθωρισμό στο 70% και τις τιμές να αυξάνονται καθημερινά, το πολύτιμο μέταλλο αποτελεί αντιστάθμισμα στις προκλήσεις της οικονομίας για όσους φυσικά μπορούν να το αγοράσουν.
Η κεντρική τράπεζα της Τουρκίας διοχέτευσε μεγάλο μέρος χρυσού στην εγχώρια αγορά για να καλύψει την αυξημένη ζήτηση, όταν η κυβέρνηση αποφάσισε να επιβάλει όρια στις εισαγωγές για να βελτιώσει το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών, αναφέρει το WGC. Ακολούθησαν η Ινδία αγοράζοντας συνολικά 37,18 τόνους χρυσού και η Κίνα, η οποία τις… περιόρισε στους 28,93 τόνους.
Στον αντίποδα βρέθηκε η κεντρική τράπεζα των Φιλιππίνων, η οποία πούλησε τον περισσότερο χρυσό φέτος, περίπου 24,95 τόνους ή το 15,7% των συνολικών αποθεμάτων της.
Η χώρα με τον περισσότερο χρυσό σήμερα είναι οι Ηνωμένες Πολιτείες. Το υπουργείο Οικονομικών και η Federal Reserve Bank κατέχουν περισσότερους από 8.133,46 τόνους με τη μορφή ράβδων χρυσού και νομισμάτων, τρέχουσας αξίας περίπου 640 δισ. δολαρίων. Τα μισά εξ αυτών αποθηκεύονται στο αποθετήριο χρυσού των ΗΠΑ, γνωστό και ως Fort Knox, μια εγκατάσταση του αμερικανικού στρατού στο Κεντάκι. Η Γερμανία έπεται με απόθεμα 3.351 τόνων και μετά η Ιταλία με 2.452 τόνους.
Το ελληνικό Fort Knox
Χρυσός συνολικής αξίας 8,315 δισ. ευρώ και βάρους 151 τόνων βρίσκεται στην κατοχή της Τραπέζης της Ελλάδος, με βάση τα στοιχεία για το 2022 (31 Δεκεμβρίου, με την τιμή ανά ουγγιά στα 1.706 ευρώ), έναντι 7,828 δισ. (ανά ουγγιά στα 1.609 ευρώ το 2021). Σήμερα, βεβαίως, με τη ραγδαία άνοδο της τιμής του χρυσού έως και 2.700 δολάρια ανά ουγγιά, η αξία των ελληνικών αποθεμάτων εκτοξεύεται στα 13 και πλέον δισ. Το 47% εξ αυτών φυλάσσεται στην καρδιά της Αθήνας, στο απολύτως άβατον του Θησαυροφυλακίου, στα έγκατα της γης, συγκεκριμένα στο τέταρτο υπόγειο του κτιρίου της ΤτΕ στην Πανεπιστημίου, σε έναν μυστικό χώρο προστατευμένο με μια θηριώδη θωρακισμένη πόρτα που ζυγίζει περίπου 100 τόνους. Τα μέτρα ασφαλείας είναι δρακόντεια και η πρόσβαση -εννοείται- αδύνατη. Ο υπόλοιπος ελληνικός χρυσός μοιράζεται μεταξύ Ηνωμένων Πολιτειών (29%), Βρετανίας (20%) και Ελβετίας (4%).
Στον χρυσό των 151 τόνων περιλαμβάνονται:
- τα διαθέσιμα της ΤτΕ σε χρυσό διεθνών προδιαγραφών και χρυσές λίρες Αγγλίας (3.673,3 χιλιάδες ουγγιές στις 31.12.2022),
- οι απαιτήσεις σε χρυσό έναντι του Ελληνικού Δημοσίου (985,6 χιλιάδες ουγγιές στις 31.12.2022), που απορρέουν από τη συμμετοχή της Ελλάδας στο ΔΝΤ,
- ο χρυσός μη διεθνών προδιαγραφών και τα χρυσά νομίσματα (215,4 χιλιάδες ουγγιές στις 31.12.2022).
Ο χάρτης των ορυχείων
Καθώς ο χρυσός αποτελεί διαχρονικά σταθερή οικονομική αξία και στη σύγχρονη εποχή ασφαλές επενδυτικό καταφύγιο, τα κοιτάσματά του συνιστούν ουσιαστική πλουτοπαραγωγική πηγή προσδίδοντας, πλην οικονομικής ευρωστίας, και γεωστρατηγική σημασία για τις χώρες-παραγωγούς.
Σήμερα βρίσκονται σε λειτουργία 980 μεταλλεία χρυσού σε όλον τον κόσμο. Εκτός των παραδοσιακών χωρών παραγωγής όπως ΗΠΑ, Καναδάς, Αυστραλία, βρίσκονται επίσης σε Κίνα, Νότια Αμερική, Ρωσία, Τουρκία και στην Ευρώπη σε Σουηδία, Φινλανδία, Ισπανία, Ιρλανδία και Πορτογαλία.
Στη Σουηδία και τη Φινλανδία μόνο λειτουργούν 10 μεταλλεία χρυσού, που αποτελούν αδιαμφισβήτητη απόδειξη για την εφικτότητα και συμβατότητα των έργων αυτών με τις πλέον υψηλές, παγκοσμίως, περιβαλλοντικές προδιαγραφές που ακολουθούν την ευρωπαϊκή νομοθεσία.
Γνωστό είναι και το βαλκανικό γεωλογικό τόξο, από Ρουμανία μέχρι και Τουρκία, με μεγάλα και πλούσια χρυσοφόρα κοιτάσματα, που ήδη βρίσκονται σε εκμετάλλευση σε όμορες χώρες. Επιπλέον, σύμφωνα με παλαιότερη μελέτη του Ινστιτούτου Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών (ΙΓΜΕ), μόνο στη Βόρεια Ελλάδα υπάρχουν βεβαιωμένα αποθέματα χρυσού τουλάχιστον 450 τόνων, που, με τη σημερινή τιμή του μετάλλου, η αξία τους ξεπερνά τα 43 δισ. ευρώ.
(Φωτό: Το ελληνικό Fort Knox: Χρυσός συνολικής αξίας 8,3 δισ. ευρώ –πλέον των 13 δισ. με τις νέες τιμές–, φυλάσσεται στο τέταρτο υπόγειο του κτιρίου της ΤτΕ στην Πανεπιστημίου)
[ΠΗΓΗ: https://www.protothema.gr/, του Χρήστου Δρογγάρη, 17/10/2024]